Duurzaamheid in actie in een wereld waarin consumentisme hoogtij viert. Repair Cafés bieden een verfrissend tegenwicht. In plaats van onmiddellijk naar de winkel te rennen om een nieuw elektronisch apparaat te kopen, kiezen steeds meer mensen ervoor om hun kapotte spullen een tweede leven te geven.
Repair café Amsterdam
Elke woensdagmiddag komen vrijwilligers bijeen in een Amsterdams café in de wijk De Meervaart. Dit repair café is niet alleen een ontmoetingsplaats voor technische geesten, maar ook een broedplaats voor duurzaamheid in actie. Lokale bewoners uit alle hoeken van de stad brengen een breed scala aan kapotte elektrische apparaten mee, variërend van doe-het-zelf gereedschap tot keukenapparatuur.
Kim Zuiver, beheerder van het café, benadrukt het belang van reparatie voor mensen met krappe budgetten. Ze zegt dat het vaak de keuze is tussen een kleine donatie in de reparatiepot of het uitgeven van €60,- of €100,- voor een nieuw apparaat. Hierdoor wordt reparatie niet alleen een duurzame keuze, maar ook financieel verstandig.
Duurzaamheid in actie
De groeiende wegwerpcultuur, gekoppeld aan de stijgende kosten van levensonderhoud, leidt tot een groeiende vraag naar duurzame oplossingen. Volgens het Waste Electrical and Electronic Equipment Forum hebben Europese huishoudens gemiddeld 74 elektrische aansluitingen. Het falen van één onderdeel kan resulteren in aanzienlijke kosten. Repair cafés bieden een innovatief antwoord op dit probleem.
Edward Tonino, een vrijwillige reparateur, deelt zijn voldoening over het repareren van items. Hij benadrukt dat ongeveer 80% van de ingebrachte dingen succesvol wordt gerepareerd. Dat levert niet alleen klanttevredenheid op, maar draagt ook bij aan het verminderen van afval. Tonino beschouwt zijn werk als een waardevolle bijdrage aan zowel het milieu als de gemeenschap.
Europese Green Deal-doelstellingen
Het recente voorstel van de Europese Commissie in maart 2023, bekend als het ‘recht op reparatie’, ondersteunt deze beweging. Het stelt regels voor gemeenschappelijke reparaties voor, zelfs na het verlopen van de garantie, met als doel consumenten geld te besparen en de Europese Green Deal-doelstellingen te ondersteunen.
In het kader van deze Europese inspanningen onderzoekt de TU Delft de duurzaamheid van alledaagse apparaten, waarbij aspecten zoals demontagegemak en recycleerbaarheid worden beoordeeld. In het laboratorium bestudeert Bas Flipsen, hoogleraar Industrieel Ontwerpen, alledaagse apparaten.
Hij illustreert zijn bevindingen aan de hand van een voorbeeld met een elektrische tandenborstel, waarbij hij wijst op problemen met de batterij, kunststoffen, rubber en plastic onderdelen die kunnen vergaan. Flipsen benadrukt dat consumenten vaak apparaten weggooien, maar dat eenvoudige aanpassingen, zoals het toegankelijker maken van de batterij, de levensduur van producten kunnen verlengen en de esthetische aantrekkelijkheid behouden.
Hij erkent dat dergelijke aanpassingen extra kosten voor producenten met zich mee kunnen brengen, maar gelooft dat nieuwe regels en voorschriften, waaronder het recht op reparatie, een grote stap kunnen zijn naar een meer duurzame toekomst.
Innovaties en Toekomst
Naast de opkomst van repair cafés als reactie op de wegwerpcultuur, zijn er ook bedrijven die duurzaamheid omarmen in hun ontwerp- en productieprocessen. Een opvallend voorbeeld is Fairphone, een elektronicafabrikant die ethische en ecologische principes integreert in zijn smartphones.
De nieuwste Fairphone 5 kan met een simpele schroevendraaier uit elkaar worden gehaald, waardoor gebruikers gemakkelijk onderdelen kunnen vervangen en zo de duurzaamheid van het apparaat verlengen.
Miquel Ballester, hoofd productmanagement bij Fairphone, benadrukt het belang van duurzaamheid als het oudste technische principe. Door producten te bouwen die lang meegaan en gebruik te maken van gerecyclede en fairtrade materialen, wil Fairphone de industrie veranderen en consumenten bewust maken van duurzame keuzes bij wat ze kopen.
Duurzaamheid in actie en circulaire economie
Terwijl de Europese Unie streeft naar een meer circulaire economie, ondersteund door regelgeving en productpaspoorten, vormen repair cafés de praktische basis voor een duurzamere toekomst.
Luxemburg toont zich als een voorloper in deze beweging met het Product Circularity Data Sheet (PCDS)-project, dat transparantie biedt over de duurzaamheid van producten om greenwashing tegen te gaan. Hier wordt een link gelegd tussen digitale gegevens, ISO-normen en een mogelijke toekomst met ‘digitale productpaspoorten’ in Europa.
In de verschuiving naar duurzaamheid fungeren repair cafés niet alleen als praktische hubs voor reparaties, maar ook als educatieve platforms. Bezoekers leren niet alleen hoe ze hun apparaten kunnen laten repareren, maar ook over de kunst van reparatie. Terwijl de Europese Unie de wegwerpcultuur aanpakt met regelgeving, blijven repair cafés de spil in de praktische implementatie van een meer circulaire en duurzaamheid in actie.
Sustainablejobs brengt interessante artikelen op het gebied van duurzaamheid, duurzame banen en duurzame werkgevers. Stuur je eigen artikel naar sustainablejobs.nl Werken in de duurzaamheid? Bezoek ons platform voor duurzame vacatures.
Gerelateerd artikel: Duurzaam, ecologisch, CO2 neutraal of circulair?